Het huis van de toekomst? Zo ziet het eruit

Het huis van de toekomst? Zo ziet het eruit

Duurzaam wonen Tijdens de Solar Decathlon Europe strijden studententeams al bouwend om de prijs voor de beste toekomstbestendige woning.

Hoe zal wonen er in de nabije toekomst uitzien? Je vraagt het je af bij de ingang van het terrein in Wuppertal, waar de afgelopen weken zestien universitaire teams een woning uit de grond hebben gestampt. Ze doen mee aan de Solar Decathlon Europe, een wedstrijd duurzaam bouwen. Dit is de vijfde editie. De woningen worden beoordeeld op onder meer energieverbruik, comfort, techniek, architectuur, en op wat de woning doet voor de gemeenschapszin. De winnaar wordt 24 juni bekend.

Voorbij de ingang valt het oog op een pand met een opvallend blauwe bovenkant. Het blijkt de woning van de TU Delft. „We staan heel prominent”, zegt bouwkundestudent Nikki de Zeeuw. Het gebouw bestaat uit twee lagen. De onderkant is gebaseerd op een Haagse portiekflat uit de jaren 60. „De grote opgave qua verduurzaming zit ‘m in bestaande bouw”, zegt De Zeeuw. Aan de buitenkant heeft de woning een dikke, extra laag isolatie gekregen, afgezet met baksteenstrips. Er is veel gewerkt met biologische materialen, zoals gerecycled papier en katoen. Bij een maquette van de flat legt De Zeeuw uit dat ze in de hele onderste laag gemeenschappelijke ruimtes hebben bedacht. Om weer meer interactie en gemeenschapszin te krijgen. „In gesprekken die we met ze voerden gaven bewoners aan dat ze bijvoorbeeld een bibliotheek zouden willen. En een gebedsruimte.”

Woningen als extra laag op flat

Via een blauwgeverfde trap gaan we naar de bovenste laag. Die is opgetrokken uit hout. „Je zou zulke woningen als extra bovenlaag op de flat kunnen bouwen, om iets te doen aan het woningtekort”, zegt De Zeeuw. De ruimtes zijn economisch ingericht. In een kleinere kamer klapt De Zeeuw uit een van de wanden een éénpersoonsbed uit. In de grootste kamer is één van de wanden in z’n geheel verschuifbaar. „Zo kun je variëren met je inrichting.” In de douche wordt van het weglopende water meteen de warmte teruggewonnen.

Weer buiten wordt duidelijk dat de helderblauwe bovenkant van het pand bestaat uit zonnepanelen met een Delfts Blauw-print. De panelen voeden onder andere een warmtepomp, die het pand kan verwarmen en koelen. De Zeeuw vertelt dat woningcorporatie Staedion in Den Haag overweegt om een van z’n portiekflats te renoveren volgens de opzet van de TU Delft. Van de andere woningen op het terrein heeft ze er pas een paar kunnen bezichtigen. Het gebouw van team Mimo, van de TU Düsseldorf, vond ze indrukwekkend. „Toevallig gaan die op dit moment aan de leiding in de wedstrijd.”

Bij het staalgrijze gebouw van team Mimo vertelt architectuurstudent Max Brockerhoff dat ze zijn uitgegaan van Café Ada. Dat is een bekend café annex danslokaal in Wuppertal. In hun plan is het gerenoveerd en uitgebreid met een extra woonlaag er bovenop. Aan één kant heeft de woning kantelramen waar zonnepanelen in zijn verwerkt. Ook in deze woning zie je veel hout en dikke, isolerende wanden. Hun inzending, vertelt Brockendorff, onderscheidt zich onder meer doordat het hout nergens is verlijmd. „Uit milieuoverwegingen.” Stukken hout grijpen via slimme constructies in elkaar. Sommige muren zijn van roggebroodkleurig kurk, of van gedroogde leemsteen. De douche heeft hier geen warmteterugwinning, zoals in het pand van de TU Delft, maar de huishoudelijke apparaten, zoals de wasmachine, wel. „Die staan in ons pand dichter bij het technische hart van het pand. Door de korte afstand verlies je weinig energie.” De kleinste woonmodules meten 20 vierkante meter, legt Brockerhoff uit. „Niet supergroot. Maar klein wonen hoort bij de tijdgeest.”

3D-geprint van afvalhout en PET

Ook Mimo heeft veel aandacht besteed aan gemeenschappelijke ruimtes. In de grote kamer op de begane grond hangt aan een van de muren een scherm. „Daarmee kun je alles in huis bedienen, de ramen, de belichting, de gordijnen.”

Verder wandelend over het terrein vallen de woningen van de teams uit Praag, Pécs en Aken op door de groene gevels. Bij de inzending uit Gotenburg springt het netwerk van armdikke, kronkelende, in de wand verwerkte stammen in het oog. De onderdelen zijn 3D-geprint, van gerecycled PET en afvalhout.

Het team van de TU Eindhoven is, net als dat van Düsseldorf, uitgegaan van Café Ada. Maar in dit geval zijn de houten onderdelen wel verlijmd. „Het hout kan daardoor meer gewicht dragen”, zegt student technische bedrijfskunde Tygo Hendricx. Ze hebben bovenop Café Ada vijf extra lagen bedacht. Aan de zijkant van het gebouw zijn veel zonnepanelen geplaatst. „We hebben daardoor bovenop ruimte over voor een dakterras.” Regenwater wordt onder het dak, via speciale bakken, opgevangen. In de woning geeft een paneel aan hoeveel stroom er wordt opgewekt, en hoeveel er wordt verbruikt.

Hendricx benadrukt dat de gebouwen op het terrein in Wuppertal geen luchtfietserij zijn. Bij de zestien projecten zijn misschien wel duizend bedrijven betrokken, zegt hij. „En die ontmoeten elkaar hier.” Hendricx weet dat het gebouw van team Aura al is verkocht. „Het komt 300 meter verderop te staan.” Hendricx is trouwens opvallend blij. Hij vertelt dat hij de net ververste wedstrijdstand heeft gezien. „Wij gaan nu aan kop.”

Bron: NRC.nl